ODPORNOŚĆ PSYCHICZNA DZIECI
Od stycznia do października 2022 roku w Polsce doszło do co najmniej 1 715 prób samobójczych podjętych przez dzieci i nastolatków, z czego 127 zakończyło się śmiercią.
Odporność psychiczna to – w dużym skrócie – umiejętność skutecznego radzenia sobie z trudnymi sytuacjami. Jest podstawową zdolnością człowieka i wykształca się u wszystkich dzieci, jednak duże znaczenia dla jej rozwoju ma stabilny dorosły, z którym dziecko może nawiązać bliską relację, która będzie modelem postaw i zachowań sprzyjających przyszłej sile i odporności psychicznej.
Jak wzmocnić odporność psychiczną dziecka?
Rodzice powinni dbać o granice, które:
- nauczą rozpoznawania zagrożeń płynących z zewnątrz
- pozwolą ocenić, co jest dobre, a co sprawia, że czują się źle
Granice powinny być jednak na tyle szerokie, żeby pozostawiały miejsce na podejmowanie samodzielnych decyzji. Poczucie wpływu na swoje życie jest jednym z kluczowych aspektów kształtowania odporności psychicznej. Dziecko powinno mieć możliwość odkrywania świata bez nadmiernej kontroli.
Unikajmy kar – bazują na strachu, a nie na naturalnych konsekwencjach decyzji. Zamiast nagradzać – doceniajmy starania. Nauczmy dzieci, że proszenie o pomoc nie oznacza słabości.
Równowaga = odporność psychiczna
Przedszkole, czy szkoła są dla dzieci takim obciążeniem, jak dla praca dla dorosłych. Równowaga między nauką, a odpoczynkiem jest czymś bardzo istotnym. Dlatego, jako rodzice, pomóżmy dzieciom zorganizować dzień wyznaczając czas na naukę, zabawę i odpoczynek. Usprawni to komunikację, umiejętności samodzielnej organizacji dnia i motywacji do wykonywania obowiązków.
Ważnymi komponentami psychiki, które mogą zadecydować, czy dziecko uruchomi dostępne mu zasoby do poradzenia sobie z trudną sytuacją, są samoocena i poczucie własnej wartości.
Jak zwiększyć WIARĘ DZIECKA we własne możliwość?
Negatywne skutki braku odporności psychicznej
Coraz więcej dzieci i młodzieży przeżywa kryzysy psychiczne. Nie radzą sobie z pojawiającymi się wyzwaniami i niepowodzeniami.
Zachowania ryzykowne – agresja, używki, samookaleczenia – pomagają im opanować lęk i niepokój. Pojawiają się zaburzenia odżywiania lub snu. Wszystko to jest wynikiem słabej odporności psychicznej.
Najbardziej narażone są osoby, które:
- nie mają wsparcia w rodzinie
- przeżywają długotrwały stres
- moją problemy zdrowotne
- są przemęczone
- są ofiarami przemocy
- nie mają kumpli i przyjaciół
- żyją w świecie wirtualnym
Czynniki wzmacniające odporność psychiczną
Ogólna odporność i zdolność radzenia sobie ze stresem zależy od różnych czynników chroniących:
- indywidualne zasoby odpornościowe – umiejętność rozwiązywania problemów, poziom rozwoju, kompetencje społeczne, cele życiowe, optymizm, talenty i zdolności, wiara w ludzi, pozytywne spojrzenie na siebie i świat
- sprzyjające warunki rodzinne – dobra opieka, wspierające relacje, rozsądne oczekiwania rodziców
- zasoby środowiskowe – relacja z konstruktywnymi rówieśnikami, pozytywne wzorce, bezpieczna okolica i szkoła